Narsist birliktelikler çoğu zaman farkında olmadığımız ve bizi yoran birliktelikler haline gelmektedir. Bu yazıda sizlere narsist ilişkilerden, bunların farkına varmaktan ve bunlarla başa çıkma yöntemlerinden bahsedeceğim.
Narsisim denince akla ilk olarak gelen ve adını aldığı Antik Yunan efsanesi Narkissos’un hikayesini anlatarak başlamak istiyorum.
Kendine âşık olanlara aldırmayıp, onları karşılıksız bırakan ve çok güzel bir peri kızı olan Ekho, bir gün avlanan bir avcı görür. Narkissos adındaki bu avcı çok yakışıklıdır. Ekho, ilk görüşte bu genç avcıya âşık olur. Fakat Narkissos bu sevgiye karşılık vermez ve peri kızının yanından uzaklaşır. Ekho bu durum karşısında günden güne eriyerek, kara sevda ile içine kapanarak ölür. Bütün vücudundan arta kalan kemikleri kayalara, sesi ise bu kayalarda “eko” dediğimiz yankılara dönüşür.
Olimpos dağında yaşayan tanrılar bu duruma çok kızar ve Narkissos’u cezalandırmaya karar verirler. Bir gün, av peşindeki Narkissos susamış ve bitkin bir şekilde bir nehir kenarına gelir. Buradan su içmek için eğildiğinde, sudan yansıyan kendi yüzü ve vücudunun güzelliğini görür. Daha önce fark edemediği bu güzellik karşısında adeta büyülenir. Yerinden kalkamaz, kendine âşık olmuştur. O ana dek kendi görüntüsünü kimseyi sevmediği kadar sevmiştir. Ne su içebilir ne de yemek yiyebilir. Aynı Ekho gibi Narkissos da günden güne erimeye başlar ve orada sadece kendini seyrederek ömrünü tüketir. Öldükten sonra da vücudu nergis, yani ingilizce Narcissus çiçeklerine dönüşür.
Hepimizin hayatında Narkissos gibi kişiler mutlaka olmuştur ve var olmaktadır. Önemli olan bize zarar verebilecek olan bu ilişkileri fark etmek ve önlemini alabilmektir.
Narsisizm ve Narsist Birlikteliklerin İşareti
Narsisizm kişinin kendini sevme ve kendine imge olarak hayranlık duyması olarak tanımlanmaktadır. Bilinen eski psikolojik durumlardan birisidir. Peki hayatımızdaki ilişkilerin narsist olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Bunun için uygulayabileceğiniz kolay ve etkili bir yöntem bulunmaktadır.
Şimdi sıralayacağım maddeler ilişkinizde varsa 1’er puan verin. Toplamda 3’ün üzerinde bir puan çıkarsa narsist bir birlikteliğin içindesiniz demektir.
- Kendinizi saygının temel öğelerini anlatırken bulursunuz.
- Karşınızdaki kişi hep sizin hatalarınıza ve ne yapmanız gerektiğine odaklanır, kendi hatalarını görmezden gelir.
- Bir anda sizden sıkılır.
- Sizi bilinçli olarak provoke ettiği durumlarda hissettiğiniz duygular yüzünden suçlar.
- Zihnini okumanızı bekler, kafalarının içindeki düşünceleri göremediğiniz, duyamadığınız için sizi azarlar ve suçlar.
- İlgi odağı olmak ister.
- Nazik, başarılı ve neşeli insanlarla dalga geçer.
- Her tartışmanızın, kavganızın “son” olacağından korkarsınız.
- Dış görünüşünüz ile ilgili sürekli geri bildirimde bulunur.
- Özür dilemeyi sevmez.
Sevgilim Bir Narsist
İlişkilerimizde kiminle birlikte olduğumuzu gerçekten anlamanın önemi büyüktür. Karşınızdaki kadınlar veya erkekler siz değilsiniz. Ya da sizin kafanızda oluşturduğunuz kişiler değiller. Öyle hikayelere denk geliyorum ki kimlerle birlikte olduğumuzun gerçekten farkında olmadığımızı görüyorum.
Bir anlık bir tartışma, bir bakış ile farkındalık yaşayanlar. Yıllar sonra birbirlerini tanıyanlar veya tanımadığını düşünenler. Ve yıllarca verilmiş onca emek… Kadın veya erkek olsun fark etmeden hayatlarımızın içinde ve farkındalık kazandığımız anda ya çekip gideceğiz ya da durup dönüştürmek için anlamaya çalışacağız.
Bu dönüşümü gerçekleştirmek de göstereceğiniz çabaya ve özveriye bağlıdır.
Her birimizin olduğu gibi her ilişki de kendi içinde dinamiklere sahiptir. Bazen karşımızdakiler bile kendilerinin ne halde olduklarının farkında olmayabiliyor. Bakış açılarımızı değiştirerek farklı yaklaşımlar deneyerek ve partnerimizin denemesine izin vererek çaba sarf edebiliriz. Eğer hala bir umut, değişim ve dönüşüm göremiyorsanız o zaman artık doğru yerde ve doğru kişiyle birlikte değilsiniz demektir. Zaten ne yapmanız gerektiğini de en iyi siz biliyorsunuzdur.
Narsist bir birlikteliğin içindeyseniz farkında olmanız gereken bazı gerçeklikleri söyle sıralayabilirim;
1- Tartışmaya girmeyin. Tartışmada haklı çıkarsanız muhtemelen size öfkelenir, hatta kinlenir.
2- Dışarıda iyi görünmek ve itibar onlar için çok önemlidir. Bazen duygu ve düşüncelerinizi direkt söyleyerek değil “Böyle yaparsan insanlar senin hakkında ne düşünür?” den yola çıkarak cevapları kendisinin bulup karar vermesini sağlayın.
3- Öfkenizi kontrol edin. Öfkeyle suçlayıcı şekilde konuşmak yerine “Sen benim için değerlisin ve böyle davrandığında senin için değersiz olduğumu düşünerek üzülüyorum” gibi onun ne kadar değerli olduğunu vurgulayan bir cümle kurabilirsiniz.
4- İçe kapanıp sessiz kalmayın. Tartışma sırasında içe kapanma ve geri çekilme de öfkeyle tepki vermek gibi narsistin sessiz acınızı anlamak yerine daha fazla savunmaya geçmesine ve eleştirinin dozunu artmasına neden olur. “Şu anda beni küçümsediğini hissediyorum, sanırım artık senin gözünde değerli değilim” gibi bir cümleyle duygularınızı ifade edebilirsiniz.
5- Verdiği sözü değil, davranışını ödüllendirin. Bu kişiler amaçlarına ulaşmak için tutmayacakları sözler verirler. Bu nedenle verdikleri sözlere güvenmeyin.
6- Ortak paydalar yaratın. Aynı amacı paylaşıyorsanız şanslısınız demektir çünkü narsistler amaçlarına ulaşmak için çok çalışırlar.
7- Durumu kabul edin ve kendinize karşı dürüst olun. Onu değiştiremezsiniz. Hatta kişi kendisi istese de değişmesi zordur.
Duygularınızı, yaşadığınız acıyı açık ve dürüst şekilde anlattığınız halde sizi dinlemiyorsa muhtemelen hiçbir zaman duymayacaktır. Bu şekilde ilişkiyi devam ettirmek istiyorsanız daha sonra karşılaşacağınız benzer durumlarla hayal kırıklığına uğramayın. Kendinize karşı duyduğunuz saygı ve güveninizi kaybetmemeye çalışın. Unutmayın ki sorun sizin yetersiz olmanız değil…
Narsisizm ve daha fazlasıyla ilgili hazırladığım videolara buradan ulaşabilirsiniz.
Danışmanlık ve Eğitimlerim hakkında bilgi almak için benimle irtibata geçebilirsiniz.