Duygusal ilişkilerde manipülasyonu sevdiklerimizin ve çevremizdekilerin başına geldiğinde tespit etmek daha kolaydır. Ancak bu durum kendi başımıza geldiğindeyse işler karmaşık bir hale gelebilir.
En yakın arkadaşınızın hiç hoşlanmadığınız o çocukla çıktığı zamanları veya arkadaşlarınızın tüm ısrarlarına rağmen devam ettiğiniz o anlamsız ilişkileri hatırlıyor musunuz ? İçindeyken fark edemeseniz de sonradan baktığınızda bu tür duygusal ilişkilerde uğradığınız manipülasyonları fark edebiliyorsunuz.
Bu yazıda sizlere çok geç olmadan fark edebilmeniz için duygusal ilişkilerdeki manipülasyondan ve bunu engellemeye yönelik çözümlerden bahsedeceğim.
Duygusal İlişkilerde Manipülasyon Nedir?
Manipülasyon, birinin başka bir kişi üzerinde kontrol sağlamak için, genellikle istediklerini elde etme girişiminde olduğu bir taktiktir.
Örneğin, manipülatif olan bir kişi, yalan söyleme, pasif agresiflik gibi stratejiler kullanabilir. Bunların hepsinin doğru olduğuna ve sizin yanılmış olabileceğiniz konusunda sizi inandırır. Kafanız karışabilir, ne düşüneceğiniz veya hissedeceğiniz konusunda kararsız olabilirsiniz ve kendinizi yanlış yapmadığınız bir şey için özür dilerken bulabilirsiniz. Duygusal ilişkilerdeki manipülasyon belirtileri belirsiz veya açık olabilir. Nasıl görünürlerse görünsünler, manipülasyon ilişkinize, güveninize ve öz saygınıza zarar verir.
Manipüle edici davranışta bulunan bireylerin bunu yapmaları için birçok sebebi bulunmaktadır. Bunları kısaca aşağıdaki gibi sıralayabilmek mümkündür.
-Genel olarak, insanlar istediklerini elde etmek, egolarını korumak ve eylemlerinin sonuçlarının sorumluluğunu almaktan kaçınmak için başkalarını manipüle eder. Partnerlerini cezalandırma, kontrol etme veya onlara hükmetme ihtiyacı hissedebilirler.
-İlişkilerde manipülatif davranış sergileyen insanlar küçüklüklerinden itibaren temel ihtiyaçlarını karşılamak veya sert cezalardan kaçınmak için manipüle etmek zorunda kalmış veya ebeveynleri tarafından duygusal olarak manipüle edilmiş olabilirler.
-Bağlanma sorunları olan ve yüksek düzeyde kaygısı olan kişilerin duygusal ilişkilerde manipülasyon kullanma olasılığı daha yüksek olabilir. Bazı durumlarda manipülatif davranış veya narsistik kişilik gibi bir psikolojik sağlık durumlarıyla bağlantılıdır.
Duygusal İlişkilerde Manipülasyonun İşaretleri
Duygusal ilişkilerde manüpülasyona uğradığımızı çoğu zaman fark edemeyiz. Ancak ilişkinizde sürekli olarak duygusal olarak tükenmiş, endişeli, korkulu ve hislerinizden şüphe duyar bir halde buluyorsanız ilişkinizde manipülasyona uğruyor olabilirsiniz. Manipülasyonun bazı işaretleri bulunmaktadır bunları şu şekilde sıralamak mümkündür;
Kendinden Şüphe Etmek
Partneriniz size yalan söyleyebilir, bazı şeyler için sizi suçlayabilir ve hissettiklerinizi değersiz gösterebilir. “Sen delisin”, “Çok hassassın”, “Uyduruyorsun” diyebilir. Kendinizi ifade etmeye layık olmadığınızı ve duygularınızın gerçek veya geçerli olmadığını hissettirmeye çalışabilir.
Pasif Agresif Davranış
Doğrudan iletişim kuran birinin aksine, pasif-agresif davranan bir kişi, gerçekte nasıl hissettiğini ifade etmez. Partneriniz sizden aktif olarak kaçmak veya bazı konuların tartışılmasından kaçınmak için bu taktiği kullanabilir.
Pasif-agresif davranan bir kişi, iç çekmek veya somurtmak gibi aşırı dramatik hareketler yaparak dikkat çekmeye çalışabilir. Kendisi bir adım atamdan neyin yanlış olduğunu sormanız için sizi kandırmak amacıyla bu tür olgunlaşmamış duygusal tepkileri kullanabilirler.
Yalan Söylemek ve Suçlamak
Duygusal olarak manipülatif olan biri, büyük olasılıkla eylemlerinin sorumluluğunu almaktan kaçınır. Kendini daha olumlu bir şekilde tasvir etmek için bariz bir şekilde yalan söyleyebilir veya olayları abartabilir. Hatta suçu size atabilir, kendinizden ve gerçekte ne olduğundan şüphe duymanıza neden olabilir.
Birçoğumuz “beyaz yalanlar” veya zararsız olduğunu düşündüğümüz yalanlar söylesek de, duygusal olarak manipülatif olan biri muhtemelen sizi yanlış yönlendirmek için yalan söyleyecektir.
İzolasyon
İlişkilerde manipülasyonda belki de en sık karşılaşılan nokta izolasyon yani yalnız bırakmaktır. Sizi kontrol etmek isteyen partneriniz, arkadaşlarınız ve ailenizle iletişiminizi kesmeye çalışabilir.
Öte yandan, duygusal olarak manipülatif bir kişi, kendi çıkarları için ailenizin ve arkadaşlarınızın desteğini almaya çalışabilir. Örneğin, eşiniz ayrılmak istediğinizi biliyorsa, ailenizi veya arkadaşlarınızı ilişkinizin devam etmesi konusunda ikna etmeye çalışabilir.
Tehdit ve Zorlama
Partneriniz, sizi bir şey yapmaya zorlamak için tehdit veya güç kullanarak sizi zorlayabilir. Örneğin, sizden tam olarak yapmanızı istediği şeye uymayacağınız için sizi terk etmekle tehdit edebilir.
Partneriniz kendine zarar vereceğini söyleyerek de sizi tehdit edebilir. Kendine gerçekten zarar verip verememe durumu kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak kendine zarar verme her zaman ciddiye alınması gereken bir konudur.
İlişkilerde Manipülasyona Nasıl Cevap Verilir?
İlişkilerde manipülasyon çoğunlukla yaşayan kişi tarafından fark edilmemektedir. Ancak fark edildiği takdirde alınması gereken önlemler ve yapılası gerekenler bulunmaktadır.
Manipülasyonu Minimize Etmeyin
İlişkilerde manipülasyonun farkına varmak biraz zaman alabilir, ancak bunu yaptığınızda, önemli bir şey değilmiş gibi davranmayın. İster hedef ister fail olun, duygusal manipülasyonun ele alınması gerekli ve önemlidir.
Partnerinizle mutlaka bu konuyu açık bir şekilde konuşmayı deneyin. Manipüle ediliyorsanız, davranışlarının belirli örneklerini ve sizi nasıl etkilediğini belirtebilirsiniz. Manipülasyon biçimlerini ve bunlara tepki olarak duygularınızı açıklarken vereceğiniz örneklerin belirli olmasına dikkat edin.
Yardım Alın
Özellikle partnerlerden biri veya her ikisi de dürüst tartışmalardan kaçınma eğilimindeyse duygusal manipülasyonun kökenine inmek zor olabilir. Her iki taraf da istekliyse, ilişki veya evlilik danışmanından destek alabilirsiniz. Bir terapiste tek başınıza gitmek, ilişkinizde mevcut olan duygusal manipülasyonu anlamanıza da yardımcı olabilir.
Sınırlarınızı Belirleyin
Herhangi bir ilişkide sınır koymak önemlidir. Ancak özellikle partnerlerden birisi ilişkide duygusal olarak manipülatif davranıyorsa sınır koymak daha da önemlidir. Bu durumda partnerinizle neyin kabul edilebilir davranış olup neyin olmadığı hakkında bir konuşma yapmaya çalışabilirsiniz.
İlişkilerde manipülasyon denince en sık karşılaşılan yöntemler ve çözüm önerilerinden bahsetmeye çalıştım. Sizin gördüğünüz ve uyguladığınız başka yöntemler ve çözüm önerileri varsa bizimle paylaşabilirsiniz.
İlişkiler ve daha fazlasıyla ilgili hazırlamış olduğum videolara buradan ulaşabilirsiniz.
Danışmanlık ve Eğitimlerim hakkında bilgi almak için benimle irtibata geçebilirsiniz.